De tuin wordt tegenwoordig echt gezien als een verlengstuk van de woning. Zodra het weer het toelaat gaan we met z'n allen gezellig naar buiten toe. Lekker de tuin in. Het terras of de veranda wordt sfeervol aangekleed met bijvoorbeeld een comfortabele buitenkeuken, een luxe loungeset, maar vaak ook met sfeermakers zoals een tuinhaard, vuurtafel of vuurschaal.
De eigenschappen van Cortenstaal
Tuinhaarden en vuurkorven zijn verkrijgbaar in verschillende modellen, prijsklassen en materialen. Het meest gebruikte materiaal voor dit soort buitenproducten is echter staal. Maar ook van staal bestaan er verschillende soorten. Allereerst kennen we natuurlijk cortenstaal dat als bijzondere kenmerk de mooie egale roestbruine kleur heeft.
Deze staallegering heeft de eigenschap dat deze niet zal doorroesten. Dat wordt mede veroorzaakt doordat zich koper bevindt in deze legering. Wanneer zich een oxidelaag op de tuinhaard of vuurschaal ontwikkelt, dan komt er als het ware een luchtafsluitende laag op het materiaal. Door deze oxidehuid kan er geen zuurstof bijkomen waardoor de roestlaag als het ware een beschermlaag is.
De keuze voor een product van cortenstaal is veelal gebaseerd op persoonlijke smaak. Los van het duurzame karakter moet een roestkleur mooi gevonden worden. En dat geldt natuurlijk niet voor iedereen.
Haarden met een zwarte hittebestendige coating
Naast de tuinhaarden van cortenstaal zijn er de bekende zwarte haarden en vuurkorven. Deze zijn veelal van een doorsnee metaalsoort gemaakt en voorzien van een zwarte, hittebestendige coating. En daar waar cortenstaal hoort te gaan roesten, is dat bij deze stalen tuinhaarden natuurlijk niet zo gewenst. Helaas ontkomen we er niet aan. Ook niet als een vuurschaal of terrashaard na gebruik afgedekt wordt met een beschermhoes of netjes onder een afdak wordt geplaatst. Het zal zeker minder zijn, maar roestvorming voorkomen bij dit type buitenproducten is vrijwel onmogelijk. Vandaar ook dat producenten roestvorming consequent uitsluiten op de garantiebepalingen.
Wat is roest?
Misschien een wat technisch verhaal, maar roest is het resultaat van oxidatie van ijzer. Een veel voorkomende oorzaak van roest is langdurige blootstelling aan water of vocht. Elk metaal dat ijzer bevat, inclusief staal, zal zich binden aan de zuurstofatomen in water. Hierdoor wordt een laag van ijzeroxide gevormd, dat noemen we roest. Roest versnelt het corrosieproces (aantasting van het staal), dus het is belangrijk om roest op tijd te behandelen.
Wat is de oorzaak van roestvorming?
Door de temperatuurverschillen, zeker bij tuinhaarden, vuurkorven en vuurschalen, zal het staal krimpen en uitzetten. Dit is een natuurlijk proces dat niet tegen te houden is. Als gevolg van het krimpen en uitzetten van het staal ontstaan er kleine haarscheurtjes in het plaatwerk en rondom de randjes. In deze haarscheurtjes zal uiteindelijk roest ontstaan. De combinatie van as en water of vocht zorgt er vervolgens voor dat roest vrij gemakkelijk vat krijgt en prima kan “groeien”.
De zwarte coating is vaak decoratief van aard en kan de roestvorming nooit volledig voorkomen. Je dient er dus altijd rekening mee te houden dat stalen of gecoate tuinhaarden en terraskachels zullen gaan roesten. Staar je niet zonder meer blind op de term “hittebestendige coating”.
Wat kan ik doen tegen roest?
Er zijn verschillende manieren om roest te verwijderen en een haard te behandelen.
Lichte roestvorming
De meest effectieve manier is het verwijderen van roestaanslag met behulp van een in olie gedrenkte doek. Hiermee poets je het roest grotendeels weg. Nadat je dit gedaan hebt, is het belangrijk de plek te behandelen met een vuurvaste coating (hittebestendige lak) of kachelpoets. Hiermee haal je de ergste aanslag van roest weg, verleng je de levensduur van jouw aankoop en voorkom je verdere groei van roest.
Hardnekkige roestvorming
Bij hardnekkige roest zul je misschien iets grover te werk moeten gaan. Dat dit bij een tuinhaard of vuurkorf dient te gebeuren is niet aannemelijk, maar we geven toch graag aan welke mogelijkheden er zijn.
1. Start met een staalborstel en borstel het oppervlak om zo de bovenste laag te verwijderen.
2. Zorg ervoor dat je bescherming hebt voor jouw mond omdat roest heel wat stof teweeg kan brengen. Dit is slecht voor jouw neus en longen.
3. Gebruik daarna schuurpapier en wrijf hiermee over het oppervlak. Hoe hardnekkiger de roest, hoe grover het schuurpapier mag zijn.
4. Neem vervolgens de roest en het vocht af met een oude doek om te zien hoeveel roest je al hebt verwijderd.
5. Neem daarna fijne staalwol en wrijf hiermee over het oppervlak. Zorg dat je alle roest op deze manier verwijdert om de oxidatie tegen te gaan. Zo lang er nog oxidatie is, zal de roest blijven aanhouden.
6. Nadat je dit gedaan hebt , is het belangrijk de plek opnieuw te voorzien van een vuurvaste coating (hittebestendige lak).
Tips om roest op jouw terrashaard te verminderen
Voorkomen is beter dan genezen… Daarom geven we ook nog graag enkele preventieve tips. Hoewel we eerder al aangaven dat roestvorming bij dit type buitenproducten nooit helemaal is te voorkomen, zijn er wel wat eenvoudige tips om roestvorming op jouw tuinhaard of vuurschaal wat te verminderen of in ieder geval wat langer uit te stellen.
1. Beschermhoes voor vuurschaal of tuinhaard
De meest voor de hand liggende maatregel is natuurlijk de beschermhoes. Helaas zijn niet voor alle haarden en schalen hoezen verkrijgbaar. Je zou kunnen overwegen om zelf een afdekhoes te maken of met plastic van de bouwmarkt jouw terrashaard op andere wijze af te dekken. Let je er wel op dat de vuurschaal of tuinhaard goed is afgekoeld alvorens je de beschermhoes erover heen trekt.
2. Na gebruik in een schuur of onder een afdak plaatsen
Hoewel dit niet voor iedereen mogelijk zal zijn, biedt het droog wegzetten wel enige bescherming. Jouw haard of vuurkorf staat niet in weer en wind en dat reduceert de hoeveelheid roestvorming aanzienlijk. Helaas beschikt niet iedereen over een schuur of afdak waarin of waaronder ruimte is voor een tuinhaard. Bovendien zijn er tuinhaarden verkrijgbaar waarbij de afmetingen of het gewicht een belemmering zullen zijn voor het verplaatsen van de haard.
3. Jouw haard behandelen met ouderwetse kachelpoets (of olie)
Je kunt jouw houtkachel of buitenhaard eventueel onderhouden met ouderwetse kachelpoets. Dit is o.a. te koop bij gespecialiseerde kachelwinkels, maar soms ook bij drogisterijen.
De kachelpoets kun je iets verdunnen met terpentine en vervolgens uitsmeren met een kwastje. Nadat je dit gedaan hebt , is het zaak de poets goed uit te poetsen met oude kranten. De eerste keer dat je de kachel of haard aansteekt, walmt en stinkt het waarschijnlijk erg. De kachelpoets brandt dan in. Ga er dan niet te dicht bij zitten….
Een alternatief voor kachelpoets kan ook zijn dat je de haard volledig behandelt met een in olie gedrenkte doek. Een haard die licht is ingevet, roest minder snel. Nadeel kan wel weer zijn dat bij het branden van de haard in het begin een wat irritante geur ontstaat. Bovendien zal deze handeling regelmatig herhaald moeten worden.
Conclusie:
Jouw tuinhaard of vuurschaal is bedoeld voor buitengebruik . De combinatie van de hitte van het haardvuur en de invloed van het Nederlandse (natte) weer zullen vroeg of laat voor roestvorming zorgen. Hoewel je preventief het nodige kunt doen om dit te beperken, is het zinvol om jouw haard tussentijds een opknapbeurt te geven. Het komt de levensduur van jouw haard ten goede waardoor je veel langer van jouw sfeermaker zult genieten. Bovendien frist het jouw haard enorm op waardoor het lijkt alsof je een nieuw exemplaar in de tuin hebt staan.
Heb je nog vragen of wil je graag aanvullend advies, neem dan contact op met één van de medewerkers van Vuurkorfwinkel.nl